معرفی کتابخانه دیجیتال
تولید علم و پیشرفت کشور در گرو مطالعه و تحقیق است و یکی از ابزارهای جدید برای دسترسی به فناوری های روز در زمینه مطالعه و کتابخوانی، ایجاد کتابخانه های دیجیتال به معنای واقعی آن است تا بتوانیم زمینه رشد و پیشرفت جامعه خود را از هر لحاظ تامین کنیم.
کتابخانه دیجیتال (الکترونیکی) کتابخانه‌ای تخصصی است که در آن اسناد به جای کاغذ یا سایر رسانه‌های محلی به شکل الکترونیکی ذخیره شده‌اند. اساس این کتابخانه‌ها ذخیره مدارک به شکل الکترونیکی و نیز استفاده الکترونیکی است.
مجموعه روش ها، خدمات و ساختارهای اطلاعاتی که باعث می‌شوند تا اطلاعات در قالب یک فناوری نوین با دسترسی آسان، سریع، و گسترده ارائه شوند، کتابخانه دیجیتال نام دارد. کتابخانه دیجیتال یک نوع سیستم بازیابی اطلاعات است.
کتابخانه‌های دیجیتالی به خاطر راحتی استفاده رو به گسترش هستند. اطلاعات دیجیتالی ماهیتی منحصر به فرد دارند که با توجه به در نظر گرفتن همه شرایط موجود سازمان و کتابخانه خود نسبت به آن باید تصمیم گیری کرد. کتابخانه‌های دیجیتالی با در دسترس قرار دادن منابع برای مردم و نگهداری و حفاظت از مجموعه جهانی دانش و خلاقیت برای نسل آینده اعلام شده، ایجاد امکانات دسترسی در حد وسیع به دامنه گسترده مدارک فرهنگی، تاریخی و همکاری در آموزش و یادگیری مادام العمر از جمله اهداف آرمانی طرح ایجاد کتابخانه‌های دیجیتالی می‌باشد. به طور خلاصه هدف از ایجاد کتابخانه‌های دیجیتالی به طور کلی گردآوری و ذخیره، بازیابی و سازماندهی اطلاعات می‌باشد. امکان استفاده آن نسبت به کتابخانه‌های دیگر راحت‌تر می‌باشد و هر موقع از شبانه روز که نیاز داشته باشیم می‌توانیم از آن استفاده نمائیم. از مزیت‌های دیگر کتابخانه ی دیجیتالی اشغال فضا و حجم کم نسبت به سایر کتابخانه‌های دیگر می‌باشد.
ویژگی های کتابخانه‌های دیجیتال
- در کتابخانه‌های دیجیتال فاصله میان جویندگان و پدید آورندگان تقریباً به صفر می‌رسد.
- کتابخانه دیجیتال علاقه‌مندان به موضوعات مشترک را از سراسر کشور کنار هم می‌آورد و به آنها امکان می‌دهد که در هرجای ایران و حتی جهان در موضوعات مورد علاقه‌شان به بحث بنشیند و این باعث می‌شود فاصله میان نخبگان کشور از بین برود و آنها بتوانند مسائل خودشان را با دانشمندان و نخبگان جهان مطرح نمایند.
- در کتابخانه‌های دیجیتال. امکان استفاده همزمان از یک منبع خاص برای استفاده کنندگان فراهم است.
- برخلاف کتابخانه‌های فیزیکی برای کتابخانه‌های مجازی دو مقوله زمان و مکان. کلمات بی مفهومی هستند.
و .......
مزایای کتابخانه دیجیتالی
از این نظر که در کتابخانه های دیجیتال خدمات کتابخانه‌ای به زمان و مکان خاص محدود نمی شود دارای امتیازات متعددی است، نیاز به فضای کم، امکان بازیابی و ذخیره اطلاعات، سهولت استفاده در همه جای دنیا از جمله آن است. شاید بزرگترین مزیت کتاب‌های دیجیتالی نسبت به کتاب‌های چاپی، حجم و قابلیت حمل آنهاست. به طور کلی از مزایای یک کتابخانه دیجیتالی می‌توان مطالب زیر را نام برد:
- نبود وابستگی فیزیکی کاربر،
- دسترسی چندگانه به یک سند،
- فضای کم برای انبوه اطلاعات،
- سازماندهی منابع اطلاعاتی،
- توصیف منابع اطلاعاتی (متن، تصاویر، فایل های صوتی و نظایر آنها) ،
- تحلیل محتوا و نمایه سازی،
- دسترسی آسان به محتوای مواد دیجیتال،
- امکان دسترسی به محتوای مواد سایر مراکز دیجیتالی،
- مدیریت دقیقتر بر حجم گستردهای از اطلاعات ،
- کاهش زمان نشر،
- دسترسی به منابع خاص مانند نسخ خطی